Gặp dị nhân bày thơ ra mẹt

 

Nhà thơ Văn Thùy. Ảnh: TL

 

Yêu thơ đến độ "lên bờ xuống ruộng"

Lần đầu tiên gặp nhà thơ Văn Thùy, hẳn nhiều người sẽ nghĩ ông lão ở tuổi "thất thập cổ lai hi" này đang đi diễn tuồng với mái tóc muối tiêu xõa ngang lưng, khuôn mặt hốc hác, đôi mắt sâu hoắm, hàm răng lưa thưa như muốn "đào tẩu" khỏi miệng. Cái cardvisit "dị nhân" chìa cho mọi người cũng ghi những thông tin chẳng giống ai: "Hợp tác xã thơ Hồn Rơm", "Văn Thùy Dã Thi" với dòng chỉ dẫn địa chỉ, điện thoại khôi hài: Liên hệ bằng chân…; Liên hệ bằng mồm… Mặt sau của cardvisit được ông đề câu lục bát "Yêu thơ giá bốn mươi ngàn/Ghét thơ đổ đóm ăn tàn mà mua", rồi cộp mác "Đảm bảo thơ sạch".

Văn Thùy bước vào làng thơ khi đã ngót 70 tuổi nhưng tác phẩm của ông nhanh chóng có mặt ở nhiều nơi, từ trường học, văn phòng, công sở đến ruộng cày, bàn nhậu… Gặp ai ông cũng rút tập thơ chép tay, tự khâu gáy ra tặng. Chúng tôi hỏi ông: "Một người chỉ sống bằng thơ mà cứ biếu không thiên hạ thế thì làm sao sống nổi?". Ông cười khà khà: "Ôi dào, đáng bao nhiêu. Tập thơ dày nhất có hơn chục tờ giấy photo cỡ nửa trang A4, giá photo chỉ mấy nghìn đồng thôi mà. Cứ dăm người được tặng, có một người tặng lại cho mình năm chục ngàn là coi In băng rôn, in hiflex, in pp giá rẻ tại tphcm - in pp 40.000đ in hiflex gia re In băng rôn, in hiflex, in pp giá rẻ tại tphcm - in pp 40.000đ như hòa". Rồi ông lôi In băng rôn, bảng hiệu: In trên chất liệu hiflex, Decal, PP in pp In băng rôn, bảng hiệu: In trên chất liệu hiflex, Decal, PP cút rượu nút lá chuối dắt lưng ra nhấp ngụm, ê a đọc thơ mình: "Đong ra một đống thơ tình/Nửa thành giấy hóa, nửa rình tặng nhau"; "Tặng bao nhiêu tập không vét túi/Gặp mỗi tri âm đã đủ tiền"...

Những vần thơ dân dã ấy đã cùng nhà thơ Văn Thùy và chiếc xe máy cà tàng chu du khắp nơi, thậm chí đi xuyên Việt. Ông kể, có lần vào giữa mùa đông, lúc trời nhập nhoạng tối, ông đang phóng xe từ Hưng Yên lên Hà Nội thì cả xe lẫn người lao xuống đầm sen. Ông bơi được vào bờ, sực nhớ ra cái bọc bản thảo tập thơ bèn ngụp mò đến nửa tiếng không thấy, bất lực lên bờ kêu: "Thơ ơi!". May thay, bọc bản thảo đã dạt vào mép bờ, ông run rẩy ôm chặt. Sáng hôm sau, gặp gỡ bạn bè, ông oang oang "xuất khẩu thành thơ": "Ngóp ngoi bò được lên đường/Áo thêu bèo tấm, tóc vương lục bình".

Lần khác, đang lớ nga lớ ngớ trên đường, ông bị CSGT thổi phạt 200.000 đồng vì lỗi không đội mũ bảo hiểm, xe hỏng quá nhiều bộ phận... Ông móc túi lấy một tờ giấy đưa cho CSGT, rồi thản nhiên nói: "Trả lại cho tôi 50.000 đồng!". Người CSGT tròn mắt không hiểu thì ông giải thích rất rành mạch: "Tôi chả có xu nào cả, đang định đi gửi bài thơ này cho báo. Như thường lệ, bài này được trả nhuận bút 250.000 đồng, ông phạt 200.000 đồng thì đưa lại cho tôi 50.000 đồng. Tôi quay về, không cần đi gửi nữa". Người CSGT phá lên cười, rồi xí xoá cho đi...

"Đam mê là tội giời đày"

Riêng khoản bán thơ viết tay, có lẽ nhà thơ Văn Thùy là "vô địch thiên hạ". Mỗi năm, kết thúc Ngày thơ Việt Nam ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội), thể nào tổng số tiền bán thơ của ông cũng là tiền triệu. Có bài thơ tình vẻn vẹn hai câu lục bát, người ta trả ông 500.000 đồng.

Hỏi đùa nhà thơ, làm thơ tình nhiều thế có nhiều cô mê không, ông cười khơ khớ như chĩa... lợi vào mặt người khác: "Quả cũng có nhiều bà, nhiều cô thích nghe thơ mình thật. Dạo mình đi xuyên Việt, vào đến phía Nam còn có bà chủ khách sạn chỉ lấy 100.000 đồng một ngày và ngồi cả buổi ăn sáng, uống cà phê nghe thơ mình đấy!".

Thơ Văn Thùy khi là những vần thơ đặc quánh chất quê mùa như "Mải mê thơ phú cánh diều/Bỏ trâu gặm cụt nắng chiều mồ côi", "Trở về ngồi gốc đa thôi/ Nghe con trâu ợ ra lời rạ rơm…"; khi lại ngạo nghễ giễu nhại một cách đầy chủ động với những lẽ đời, lẽ người, hành nhân xử thế chốn dương gian.

"Cuộc đời mình, thơ như là định mệnh. Không trở thành nhà thơ thì chỉ có thành tướng cướp. Tướng cướp, hay làm nghề lừa đảo thì phải "đốm lưỡi", phải khôn, phải khỏe. Đằng này mình ngu ngơ thì chỉ có "sa đọa" vào làm thơ: "Đam mê là tội giời đày/Càng béo chữ nghĩa càng gầy niêu cơm". Gần 15 năm qua sống xa vợ con, kể cũng buồn nhưng đã là nhà thơ mà nhung gấm lầu sang thì không bao giờ ra thơ được", nhà thơ Văn Thùy tâm sự.

Giữa thị xã Ân Thi (Hưng Yên) sầm uất mà ngôi nhà - gọi chính xác hơn là túp lều - của nhà thơ Văn Thùy xiêu vẹo, tụt sâu xuống so với mặt đường vì "người ta tôn đường 4 lần, mình không có tiền nên cứ tụt dần và tệ nhất là mỗi lúc trở về, mình không nhớ được đã để chìa khóa ở đâu, đành sang hàng xóm mượn cưa về phá khóa". Bán được thơ nhưng Văn Thùy nghèo vẫn hoàn nghèo. Món đồ quý giá nhất trong "lều thơ" ấy là chiếc ti vi đen trắng từ thời cổ lỗ và vô số những bài thơ, thư pháp, ảnh kỉ niệm treo kín 4 bức tường nham nhở.

Đôi khi, trong cuộc trò chuyện, nhà thơ Văn Thùy lại quay sang tự giễu mình: "Bây giờ tôi chẳng giống tôi/Ngày đi săn nắng đêm ngồi bẫy trăng". Hỏi ra mới biết, vợ con nhà thơ giờ đã sống trong Nam, bỏ lại mình ông như một bài thơ dang dở. Tiễn khách, trên người ông vẫn lủng lẳng một "chùm" 4 chiếc điện thoại "cục gạch", cái điếu cày dài ngoẵng mà sau mỗi câu chuyện cười Treo băng rôn giá rẻ tại tp.hcm - In băng rôn treo bang ron Treo băng rôn giá rẻ tại tp.hcm - In băng rôn nói, thở than… nhà thơ đều lôi ra, rít một hơi dài, ho sặc sụa và phả khói mờ cả mắt mình. Thơ tiễn khách của ông bao giờ cũng gợi nỗi xót xa: "Bây giờ hoặc mốt mai sau/Biết ai vuốt mắt cho câu thơ buồn".

Lữ Mai / Báo Gia đình và Xã hội